Hoe kom ik terug?

Met de trein

Lees ook even de tips over reizen met de trein in Italië!

Om te beginnen drie belangrijke adviezen:
– Boek zeer bijtijds. Dan ben je niet alleen voordeliger uit maar ook is de kans groter dat er nog fietsplaatsen vrij zijn in de Intercities. Er zijn namelijk niet heel veel fietsplaatsen.
– Fiets-Mee heeft zich gespecialiseerd op treinreizen waarbij de fiets mee gaat. Dit bedrijf heeft de beste mogelijkheden om met een fiets vanuit of naar Italië te reizen op een rijtje gezet: klik op hun site op Reistips en scroll omlaag naar de overzichtskaart. Je kunt bij Fiets-Mee vaak ook onderweg je terugreis nog regelen per email of telefoon.
– Ga je met een e-bike, houd er dan rekening mee dat in Duitsland een e-bike met een motorvermogen van meer dan 250 Watt niet in de trein mag. Denk er ook aan dat een e-bike aanmerkelijk zwaarder is dan een gewone fiets, wat lastig kan zijn bij een trein met hoge instap. Vooral regionale treinen in Italië hebben vaak nog zo'n hoge instap, al komt er wel steeds modern materieel met een gelijkvloerse instap.

Als je er op tijd bij bent kun je een fietsplaats in een Intercity reserveren voor het Italiaanse deel van de reis. In dat geval kun je reizen via Milaan en Zürich of via Innsbruck en München. Als er op het Italiaanse deel van je reis geen plaatsen meer vrij zijn in de Intercities ben je tot Innsbruck aangewezen op regionale treinen. Daarvoor hoef je niet te reserveren. Dan verloopt de terugreis vanuit Rome met de fiets in de trein meestal zoals hieronder aangegeven.

• Regionale treinen van Rome tot Bologna met overstap in Firenze S.M.N en Prato (reserveren niet nodig)
• Regionale trein Bologna – Brennero en daar overstappen op een stoptrein naar Innsbruck.
  De treinen daarna moet je wel voor reserveren. Als dat niet meer kan moet je ook de rest van je reis met regionale treinen doen en vaak overstappen.
• Nightjet Innsbruck – Hamburg tot Hannover (aankomst 7.05 uur),
  daar overstappen op dagtrein naar Amsterdam (vertrek 8.40 uur).
  Je kunt ook de Nightjet Innsbruck – Hamburg nemen tot Neurenberg en daar overstappen op de Nightjet Wenen – Amsterdam. Dan ben je eerder in Amsterdam, maar moet je midden in de nacht overstappen.
  
  ÖBB, de exploitant van de Nightjet treinen is bezig een aantal rijtuigen om te bouwen naar fietsrijtuig. Mogelijk kan later dit jaar de fiets ook meegenomen kan worden op de Nightjet Innsbruck – Amsterdam, die nu nog geen fietsrijtuig heeft. Dat is dan ook de reden dat je nu nog via Hannover moet reizen of midden in de nacht overstappen.
  
  

Als je je de fiets terugstuurt met Care4luggage of Camino Fietstransport of met beide wielen eraf in een grote tas meeneemt in de trein, dan zijn er veel betere reismogelijkheden per trein, omdat je dan van veel snellere verbindingen gebruik kunt maken.
Als je geen plaats meer kunt reserveren in de EuroCity Bologna – Innsbruck is Innsbruck vanuit Verona (station Verona Porta Nuova) en Bologna (station Bologna Centrale) per regionale trein goed te bereiken, met één overstap in het grensstation Brennero. Vanuit Venetië (vanaf station Venézia-Mestre, 2x overstappen) en Florence (station Firenze S.M.N., 3x overstappen) kan het ook nog, maar vanuit Rome lukt het niet in één dag. Deze treinen kun je uitzoeken op de site van de Deutsche Bahn. Vink de opties 'Alleen streekvervoer' en 'Fiets meenemen' aan. Onderweg kun je de terugreis ook uitzoeken met de Deutsche Bahn mobile app.

Zelf je treinreis uitzoeken?
Wil je je treinreis zelf uitzoeken, gebruik dan voor het Italiaanse deel van de reis de site van Trenitalia en kies onder ‘Main Solutions’ voor ‘Regional’, want fietsen mogen vrijwel uitsluitend mee op regionale treinen. Je kunt oko kiezen voor 'Intercities', maar die rijden lang niet op elk traject en de krijg ja als resultaat: 'niets gevonden'. Voor Intercitis moet je reserveren en de paar fietsplaatsen zijn meestal zeer lang van te voren volgeboekt.
Als je zoekresultaten gekregen hebt, klik dan 'details' of als er een overstap in zit op 'changes' om de dienstregeling te zien. Alleen als je een fietssymbooltje ziet kunnen er fietsen mee. Italiaanse treinen kun je niet zo veel maanden vooruit plannen als Duitse.

De site van Deutsche Bahn kun je ook internationaal raadplegen. Hij is gebruiksvriendelijker, maar ‘ziet’ niet altijd alle treinen die je in Italië kunt gebruiken. Vink de optie 'Fiets meenemen' aan en als je niet vooraf wilt reserveren ook de optie 'Alleen streekvervoer'.
Onderweg kun je de terugreis ook uitzoeken met de Deutsche Bahn mobile app.

Let op: het hoofdstation Venézia-Santa Lucia is per fiets heel moeilijk te bereiken. Daarom kun je veel beter in Venézia-Mestre opstappen.

Voordelig terug vanuit Duitsland met het Schönes Wochenende Ticket
Als je vanuit Duitsland terug wilt reizen kun je – vooral wanneer je met meerdere fietsers bent – in het weekend veel geld besparen met het Schönes Wochenende Ticket van de DB. Hiermee reis je in het weekend een etmaal onbeperkt op regionale treinen door heel Duitsland. De prijs varieert van € 40 voor één persoon tot € 56 voor vijf personen, wanneer je het kaartje uit de automaat trekt of via internet bestelt. Aan het loket kost het € 2 meer. Per fiets komt er een fietskaartje voor € 4,50 bij.
Met het Schönes Wochenende Ticket moet je wel veel vaker overstappen, maar regionale treinen in Duitsland hebben vaak een lage instap en een speciale wagon waarin veel ruimte is voor fietsen, wat het overstappen minder bezwaarlijk maakt.
Een reisplan met alleen regionale treinen vind je op de site van de Deutsche Bahn, wanneer je 'alleen streekvervoer' en 'Fiets meenemen' aanvinkt, plus reisdata die in het weekend vallen. Kies als eindstation Venlo of Arnhem. Plan daarna het Nederlandse deel van de reis zonder de optie 'alleen streekvervoer', anders toont de site niet de Nederlandse InterCities.

Een paar tips rond fiets & regionale trein in Italië
– Belangrijk: als je in Italië een treinkaartje aan het loket of uit de automaat koopt moet je dat voor vertrek nog geldig maken in een van de stempelautomaten die op de stations staan. Als je dat vergeet kan de conducteur je een boete geven.
Je kunt echter ook een kaartje kopen met de gratis app Trenitalia app ufficale. Je betaalt dan met je credit card en het kaartje kun je downloaden op je telefoon. De app is in het Italiaans en Engels en werkt ook voor fietskaartjes.
– Hoewel het nieuwste materieel voor regionale treinen in Italië een gelijkvloerse instap hebben (zoals bij een metro), is er ook nog veel ouder materieel met een hoge instap. De wagon waar de fiets in moet is meestal de eerste of de laatste van de trein. Daarom kun je het best halverwege het perron wachten. In beide gevallen moet je dan de halve trein langs lopen en dat is beter dan de hele trein langs lopen omdat je verkeerd gegokt hebt.
– Wanneer je met regionale treinen reist kun je in Italië geen kaartje kopen met buitenlandse bestemming. Koop een kaartje tot het station Brennero aan de grens met Oostenrijk, waar je zowiezo moet overstappen. Koop daar een kaartje voor Innsbruck. Dat kaartje kun je uit de automaat halen op het perron waar de trein naar Innsbruck vertrekt. Je kunt met contant geld of met je bankpas betalen.
De aansluitende Oostenrijkse regionale trein (met lage instap) vertrekt ongeveer elk uur vanaf het doodlopend spoor aan de noordkant van het station (Italiaans: Tronco / Duits: Stumpfgleis). Dit is slecht aangegeven, maar je vindt het als je de trap naar spoor 7 neemt. De laatste keer dat ik op dit station overstapte (september 2021) kwam de trein uit Bologna aan op hetzelfde perron als waar de trein naar Innsbruck gereed stond, zodat ik alleen maar verder hoefde te lopen in de rijrichting van de trein. Hopelijk blijft dit zo, want voorheen moest je hier altijd van perron wisselen en op het station Brennero is geen lift. In voorkomende gevallen moet je je fiets dus de trap op en af sjouwen.

Een paar waarschuwingen
– Laat je bagage niet onbewaakt achter op grote stations zoals München Hauptbahnhof. Het komt voor dat beveiliginsgpersoneel zonder toezicht achtergelaten bagage meeneemt en op een veilige plaats preventief tot ontploffing brengt omdat er misschien een bom in de bagage zou kunnen zitten. Wil je je fiets in München veilig stallen, dan is het fietsverhuurbedrijf in het hoofdstation misschien bereid je fiets enige tijd te bewaren. Je vindt dit bedrijf als volgt: loop geheel naar rechts, gezien in de richting van de vertrekkende treinen (ze gaan maar één kant op want München Hbf is een kopstation). Na enige tijd kun je rechts de hoek om, waar nog meer sporen beginnen. Het fietsverhuurbedrijf is dan aan je rechterhand.
– Pas op grote stations in Italië op voor mensen die hulp aanbieden bij het dragen van je bagage. Meestal willen ze een flinke vergoeding voor hun aangeboden / opgedrongen diensten, maar ze kunnen er ook met je spullen van door willen. In dit verband is het goed te weten dat in Bologna de lift die je nodig hebt om vanaf het eerste perron op de andere perrons te komen verstopt zit in de centrale hal. Nu je dit weet is het dus niet nodig een deel van je spullen over de trappen te dragen terwijl je de rest onbeschermd achterlaat.
– Pas vooral ook op voor mensen die je willen "helpen" bij het kopen van een kaartje uit de automaat. Die zijn meestal uit op je pincode!

Met de bus

Cycletours fietsbus naar/vanuit Tuoro en Siena
In juli en augustus van het jaar 2022 rijdt elke veertien dagen een bus met fietsaanhanger vanuit verschillende Nederlandse steden naar Tuoro en Siena en terug.
Tuoro ligt 7 km van het station Terontola-Cortona, dat vanuit Rome en Florence zonder overstappen per trein bereikbaar is.
Siena ligt aan de Toscane-route en is zonder overstappen per trein bereikbaar vanuit Florence. Vanuit Rome moet je één keer overstappen (afhankelijk van het tijdstip van vertrek in Florence of in Montepescali).
Je treinreis naar Terontola-Cortona of Siena kun je plannen op de site van de Deutsche Bahn. Vergeet dan niet de optie 'Fiets meenemen' aan te vinken.

Cycletours fietsbus naar/vanuit Nauders
Een andere fietsbus van Cycletours rijd van 15 juli t/m 19 augustus elke week naar Nauders en terug. Nauders ligt dichtbij de top van de Reschenpas. Deze fietsbus is handig voor fietsers die hun reis naar Rome over twee vakanties willen verdelen. Hopelijk bestaat deze verbinding dan een jaar later nog.

Flixbus
Voor de terugreis heb je misschien ook iets aan dit busbedrijf, dat aan de achterkant van de bus plaats biedt aan vijf fietsen voor € 9 per fiets. De prijzen zijn scherp, maar je moet wel één of meerdere keren overstappen. Flixbus opereert niet alleen in Nederland, Duitsland en Oostenrijk, maar biedt ook in Italië vanuit verschillende steden diensten met fietsvervoer aan. Mogelijk is er niet op alle bussen plaats voor fietsen: een fietser meldde mij dat de fiets in het bagageruim onderin de bus werd geschoven en er beschadigd weer uit kwam. Dus check vooraf met Flixbus of op de beoogde busverbinding echte fietsplaatsen aanwezig zijn. Let op: Flixbus vervoert geen e-bikes!

Met de auto

Sommige fietsers laten zich door vrienden of familie per auto ophalen. Een andere mogelijkheid is een auto huren in Italië bij Avis of Hertz, en deze in Nederland weer inleveren. Vanwege de extra kosten voor het inleveren op een andere vestiging is dit een erg dure oplossing.
Houd er rekening mee dat in Italië lading, dus ook een fiets, niet opzij van de auto mag uitsteken. Naar achter uitstekende lading moet voorzien zijn van een reflecterend waarschuwingsbord van 50 x 50 cm met diagonale rode en witte strepen. 's Nachts is bovendien een rood licht nodig.

Met het vliegtuig

De volgende vliegvelden liggen dichtij de route: Innsbruck, Verona, Venetië-Treviso, Venetië-Marco Polo, Bologna, Florence, Perúgia (bij Assisi), Rome-Fiumicino en Rome-Ciampino.
Van alle vervoerswijzen is vliegen veruit het schadelijkst voor milieu en klimaat. Bovendien komt aardolie, de grondstof voor kerosine, voor een belangrijk deel uit landen als Rusland en de Arabische Golfstaten, waar zeer grove schendingen van mensenrechten plaatsvinden: in de Golfstaten zelfs moderne slavernij. De klimaatschade kun je enigszins beperken door de uitstoot te compenseren via Greenseat; voor mensenrechten bestaat zoiets niet.

Nuttige tips

• Een uitgebreid overzicht van de aanbieders van vliegtickets vind je op http://vliegtickets-aanbieders.startpagina.nl/
• Skyscanner biedt een overzicht van prijzen en voorwaarden voor fietsvervoer. Let op: de meeste luchtvaartmaatschappijen vervoeren geen e-bikes (één van de weinige uitzonderingen is Transavia). In dat geval kun je de e-bike laten vervoeren met Care4luggage en zelf het vliegtuig nemen.
• Je moet het vervoer van je fiets vooraf reserveren. Neem hiervoor contact op met het callcenter van de maatschappij waarbij je boekt. Het komt soms voor dat lokale medewerkers van een luchtvaartmaatschappij afwijken van het beleid van hun werkgever en zo onverwachte moeilijkheden veroorzaken, bijvoorbeeld door verpakkingseisen te stellen die volgens hun werkgever niet nodig zijn. Op het forum van de Wereldfietser kun je ervaringen van fietsreizigers met verschillende maatschappijen lezen.
• Campinggas, brandspirtus en benzine in je bagage zijn aan boord van een vliegtuig verboden gevaarlijke stoffen. Begint je fietsreis in Rome, dan kun je campinggas kopen in de kampwinkel van Camping Village Flaminio of in een doe-het-zelf zaak. Als je op de camping alleen koffie of thee wilt zetten kun je ipv een brander een kleine electrische waterkoker meenemen. Je hebt dan wel een verloopstekker of -snoertje nodig, want de stroompalen op campings hebben meestal alleen een CEE-aansluiting.
• De meeste luchtvaartmaatschappijen accepteren geen e-bikes. Voor zover ik weet is Transavia één van de weinige uitzonderingen.
  Wil je terug vliegen dan kun je je e-bike laten vervoeren door Care4luggage of Camino Fietstransport.Zie hieronder bij Fietstransport.

Tips voor het verpakken van de fiets

• Informeer vooraf bij je vliegmaatschappij welke verpakkingseisen ze stellen. Print de internetpagina of de email met deze voorwaarden uit. Dat kan handig zijn als er discussies met het incheckpersoneel ontstaan.
• Op de site van fietswinkel De Vakantiefietser staat een uitvoerige handleiding over hoe je een fiets moet verpakken voor vervoer per vliegtuig in een compacte fietsdoos of in een fietshoes. In het zomernummer 2013 van de Wereldfietser verkozen de meeste fietsers een fietshoes of verpakken met nopjesfolie (bubbeltjesplastic) boven een fietsdoos. Met een fietsdoos loop je het risico dat daar andere bagage bovenop gezet wordt, is de gedachtengang. Bovendien: als nog te zien is dat het om een fiets gaat zal het personeel er hopelijk met meer zorg mee omgaan.
• Fietsers hebben mij verteld dat het op het vliegveld Roma-Fiumicino mogelijk is voor iets van € 20 de fiets te laten sealen. Omdat ik zelf altijd met de trein terugreis kan ik je hier niet meer over vertellen.
• Inpakmateriaal is in Rome onder meer verkrijgbaar bij Ferramenta 2000, Via Alessandria 109. Is dat niet in de buurt van je overnachtingsadres vraag dan je gastheer of -vrouw je te helpen zoeken naar een zaak die inpakmateriaal (materiale di imballaggio) verkoopt, zoals bubbeltjesplastic (involucro a bolle), karton (cartone) en plakband (nastro adesivo).
• Wil je je fiets beschermen zonder extra kosten, zoek dan op het vliegveld in de afvalbak een kleine petfles, knijp de meeste lucht eruit en doe dan de dop er weer op. Plak hem dan stevig over de derailleur. De resterende lucht in de fles werkt als een beschermend stootkussentje. Of neem van huis een paar plastic zakken of plastic tijdschriftomslagen mee, vul die op het vliegveld met oude kranten (overal te vinden) en plak die ter bescherming over andere kwetsbare delen van de fiets.
• Doe de ketting achter op het grootste blad en pak de achterderailleur goed in om het risico om beschadiging te verkleinen.
• Doe al je fietstassen in één of meer 'big shoppers'. Zo voorkom je beschadigingen die kunnen ontstaan als de ophanghaken of kliksluitingen van je fietstassen tussen de lopende band vast blijven zitten en worden stukgetrokken. Big shoppers zijn overal ter wereld te koop voor enkele euro's. Doe er stevige tape omheen voor het geval de rits kapot gaat.
• Het forum van Vereniging Wereldfietser biedt mogelijk nog nuttige informatie. Deze link brengt je rechtstreeks naar het onderwerp 'Fiets en Vliegtuig' op dat forum.

Foto: De Vakantiefietser, Amsterdam

Hoe kom je op het vliegveld?

• Met de trein: Je kunt met de trein naar Fiumicino of Ciampino. Raadpleeg om een verbinding te zoeken de site van de Deutsche Bahn, die is gebruiksvriendelijker dan die van Trenitalia. Vink dan de optie 'Fiets meenemen' aan.
• Op de fiets: beide vliegvelden zijn per fiets te bereiken langs een grotendeels fietsvriendelijke route, als je onverharde stukken voor lief neemt. Trek er dus wel voldoende tijd voor uit. Vanaf het Sint Pietsersplein is het ca. 20 km naar Ciampino en 41 km naar Fiumicino. Vertrek je vanaf Camping Village Flaminio dan is de afstand in beide gevallen 12 km meer. Tracks van en naar beide vliegvelden zijn opgenomen in de bundel 'varianten en extra routes' die je op de GPS-pagina kunt downloaden.
  Let op: ik heb deze routes niet zelf gefietst. Ze zijn tot stand gekomen door de kaarten van OpenStreetmap en Google Maps te bestuderen. Er kunnen dus verrassingen in zitten!
  De route naar vliegveld Ciampino volgt eerst verder over het fietspad langs de Tiber, dan door de stad (meestal over fietspaden naast hoofdwegen) en tenslotte over de Via Appia Antica. Deze Romeinse weg is in originele staat gebleven, met een wegdek van grote stenen waarop het moeilijk fietsen is. Vaak is er echter een informeel onverhard pad in het gras naast de weg.Vanaf camping Villagio Flaminio is het ruim 30 km; vanaf het Sint Pietersplein is het ongeveer 20 km.
  De route naar vliegveld Fiumicino volgt eveneens de Tiber-route, die echter buiten Rome vaak onverhard is. Soms moet je een smal paadje gebruiken om bij een brug uit te komen die je moet oversteken.
• Met een shuttlebus: Er rijden shuttlebussen van station Roma-Termini naar beide vliegvelden: zie hiervoor de sites van SIT bus (engelstalig). In deel 3 is een fietsroute naar station Roma-Termini beschreven. De track daarvan zit in de bundel 'varianten en extra routes', die je kunt downloaden op de de GPS-pagina.
  
  

Fietsvervoer naar huis

Nog niet zo veel Romefietsers hebben ervaring opgedaan met onderstaande bedrijven. Heb je van hun diensten gebruik gemaakt en wil je je ervaring delen met andere fietsers dan is dat zeer welkom! Stuur mij een mail en ik plaats je ervaring onder deze pagina.

Fiets laten nasturen door Care4luggage
Care4luggage is een jong bedrijf dat naast fietsen en e-bikes ook andere lastige bagage vervoert door nagenoeg heel Europa. De chauffeur die je fiets ophaalt brengt zelf een fietsdoos mee. Je hoeft alleen te zorgen dat de fiets klaar staat voor transport: de trappers eraf en het stuur een kwartslag gedraaid.
Omdat in grote delen van Rome auto's alleen met vergunning binnen mogen, heeft Care4Luggage een vast ophaalpunt bij een hotel net buiten de Ring om Rome: Hotel Selva Candida, Via di Selva Candida 200, tel. 06-6157211. Het hotel heeft goede recensies op internet: het is rustig gelegen, heeft een mooie tuin en dichtbij is een goed restaurant. Je hoeft niet in het hotel te overnachten om je fiets daar achter te laten. Wel betaal je dan een kleine vergoeding voor de service. Anders dan Camino Fietstransport werkt Care4luggage elders in Italië niet met vaste ophaaladressen. Je kunt je fiets dus overal laten ophalen, ook buiten de route. Alleen ophalen vanaf camping Village Flaminio gaat niet, omdat Camino Fietstransport daar een exclusief contract mee heeft afgesloten dat ze alleen voor Camino fietsen bewaren.
Je kunt ook vanuit Nederland of België je fiets vooruit sturen naar Italië, maar dan moet je natuurlijk wel iets afspreken met een hotel of camping zodat ze bereid zijn je fiets in ontvangst te nemen terwijl je nog onderweg bent.

Fiets laten nasturen door Camino Fietstransport
Camino Fietstransport is een vervoersbedrijf dat gespecialiseerd is op het vervoer van fietsen. Sinds kort hebben zij hun diensten uitgebreid met Rome. Wil je je fiets door hen laten in Rome ophalen dan moet je gebruik maken van hun vaste ophaalpunt: de Camping Villagio Flaminio, die dicht bij de route ligt en in de gids vermeld staat als camping 1 in etappe 33. Dan moet je wel minimaal één nacht op de camping verblijven. Dat is geen straf, want het is een goede camping en je hoeft niet per sé in een tent te overnachten, want er zijn ook bungalows te huur.
Camino Fietstransport heeft daarnaast nog een vast ophaalpunt bij Pisa en in een dorp op 10 km afstand van het centrum van Verona. Deze link brengt je naar de pagina op de site van Camino Fietstransport waar je de ophaalpunten kunt zien. Scroll voor Italië helemaal naar beneden.

Ervaringen van fietsers
"Betreffende het transport van de fietsen van Venetië terug naar België zijn de mensen van Care4luggage hun beloften volledig nagekomen. Op woensdag hebben ze de fietsen opgepikt in Venetië en zondag stonden ze thuis terug in de garage!"
Naam onbekend, augustus 2021

Een paar weken na thuiskomst is mijn fiets plus bagage keurig netjes afgeleverd door Camino Fietstransport.
Jan Willem Kakes, juli 2022