Hoe kom ik terug?

Met de trein

Het beste adres voor treinreizen is de Treinreiswinkel, tel. 071-5137008 (filiaal Leiden) en tel. 020-5244560 (filiaal Amsterdam). Het personeel is zeer vriendelijk en kundig. Boek tijdig, anders zijn de fietsplaatsen misschien al uitverkocht. Bovendien zijn de kaartjes voordeliger als je vroeg boekt.

Onderstaande informatie is voor wie de fiets mee wil nemen in de trein. Stuur je de fiets terug met Soetens of Travel Light, dan zijn er veel meer reismogelijkheden per trein, omdat je zonder fiets van snellere verbindingen gebruik kunt maken.

EuroCity en InterCity
Er rijden weliswaar EuroCities en InterCities in Italië en Duitsland waarin je de fiets mag meenemen, maar per trein zijn er maar weinig fietsplaatsen. Vaak zijn die dan ook al maanden vooraf volgeboekt. Bovendien moet je een aantal keren overstappen. In de praktijk is daarom de nachttrein Innsbruck – München – Düsseldorf vaak de meest geschikte oplossing.

InterCity Express (ICE)
Dit jaar wordt nieuw hogesnelheids-materieel met een aantal fietsplaatsen in gebruik genomen op de lijn München – Kiel. Hierdoor ontstaat één keer per dag een zeer vlugge verbinding München – Amsterdam met slechts één overstap: in Hannover moet je overstappen op de InterCity Berlijn – Amsterdam, die in Nederland ook stopt in Hengelo, Almelo, Deventer, Apeldoorn, Amersfoort en Hilversum. Deze trein vertrekt 8.17 uur uit München. In de andere richting hoef je pas om 11.00 uur in Amsterdam in te stappen. Maar let op: het nieuwe materieel waarin fietsen mee kunnen rijdt nog niet het hele jaar: in mei en juni kunnen de meeste dagen fietsen mee, in april en begin juli een aantal dagen, maar de rest van het fietsseizoen nog niet. Op de site van de Deutsche Bahn kun je zien welke dagen de trein rijdt: klik op 'Details aangeven' nadat je een verbinding hebt gevonden. Als de trein niet elke dag rijdt zie je vervolgens de mededeling: "Rijdt niet dagelijks". Daaronder zie je welke dagen de trein niet rijdt, of je kunt op 'Verkeersdagen' klikken om te zien welke dagen de trein wel rijdt.

Nachttrein Innsbruck – München – Düsseldorf
Deze trein rijdt het hele jaar dagelijks. Vanaf Düsseldorf kun je per regionale trein verder reizen naar Venlo of Arnhem.

Innsbruck Hbf is vanuit Verona (station Verona Porta Nuova) en Bologna (station Bologna Centrale) per regionale trein goed te bereiken, met één overstap in het grensstation Brennero. Vanuit Venetië (vanaf station Venézia-Mestre, 2x overstappen) en Florence (station Firenze S.M.N., 3x overstappen) kan het ook nog, maar vanuit Rome lukt het niet in één dag. Deze treinen kun je uitzoeken op de site van de Deutsche Bahn. Vink de opties 'Alleen streekvervoer' en 'Fiets meenemen' aan.
Voor het vervolg van de reis kun je het beste eerst de verbinding Innsbruck Hbf – Düsseldorf Hbf uitzoeken met de optie 'Alleen streekvervoer' uit en 'Fiets meenemen' aan. Als de optie 'Alleen streekvervoer' aangklikt is, krijg je de nachttrein niet te zien. Daarna de verbinding van Düsseldorf Hbf naar je eindstation weer met beide opties aan. Anders laat de website je een dure omweg maken om minder over te stappen. Vraag je bijvoorbeeld de verbinding Düsseldorf – Amsterdam aan met de optie 'Alleen streekvervoer' uit en 'Fiets meenemen' aan, dan reis je via Hamburg. Een aanzienlijke omweg!

Let op: het hoofdstation Venézia-Santa Lucia is per fiets heel moelijk te bereiken. Daarom kun je veel beter in Venézia-Mestre opstappen.

Voordelig terug vanuit Duitsland met het Schönes Wochenende Ticket
Als je vanuit Duitsland terug wilt reizen kun je – vooral wanneer je met meerdere fietsers bent – in het weekend veel geld besparen met het Schönes Wochenende Ticket van de DB. Hiermee reis je in het weekend een etmaal onbeperkt op regionale treinen door heel Duitsland. De prijs varieert van € 40 voor één persoon tot € 56 voor vijf personen, wanneerje het kaartje uit de automaat trekt of via internet bestelt. Aan het loket kost het € 2 meer. Per fiets komt er een fietskaartje voor € 4,50 bij.
Met het Schönes Wochenende Ticket moet je wel veel vaker overstappen, maar regionale treinen in Duitsland hebben vaak een lage instap en een speciale wagon waarin veel ruimte is voor fietsen, wat het overstappen minder bezwaarlijk maakt.
Een reisplan met alleen regionale treinen vind je op de site van de Deutsche Bahn, wanneer je 'alleen streekvervoer' en 'Fiets meenemen' aanvinkt, plus reisdata die in het weekend vallen. Kies als eindstation Venlo of Arnhem. Plan daarna het Nederlandse deel van de reis zonder de optie 'alleen streekvervoer', anders toont de site niet de Nederlandse InterCities.

Een paar tips rond fiets & regionale trein
– Belangrijk: als je in Italië een treinkaartje koopt moet je dat voor vertrek nog geldig maken in een van de stempelautomaten die op de stations staan. Als je dat vergeet kan de conducteur je een boete geven.
– De meeste regionale treinen in Italië hebben een hoge instap. De wagon waar de fiets in moet is meestal de eerste of de laatste van de trein. Daarom kun je het best op het midden van het perron wachten. In beide gevallen moet je dan de halve trein langs lopen en dat is beter dan de hele trein langs lopen omdat je verkeerd gegokt hebt.
– Wanneer je met regionale treinen reist kun je in Italië geen kaartje kopen met buitenlandse bestemming. Koop een kaartje tot het station Brennero aan de grens met Oostenrijk, waar je zowiezo moet overstappen. Koop daar een kaartje voor Innsbruck. Dat kaartje kun je uit de automaat halen op het perron waar de trein naar Innsbruck vertrekt. Je kunt met contant geld of met je bankpas betalen.
De aansluitende Oostenrijkse regionale trein (met lage instap) vertrekt ongeveer elk uur vanaf het doodlopend spoor aan de noordkant van het station (Italiaans: Tronco / Duits: Stumpfgleis). Dit is slecht aangegeven, maar je vindt het als je de trap naar spoor 7 neemt. Op het station Brennero is helaas geen lift; je zult je fiets de trap op en af moeten sjouwen.

Een paar waarschuwingen
– Laat je bagage niet onbewaakt achter op grote stations zoals München Hauptbahnhof. Het komt voor dat beveiliginsgpersoneel zonder toezicht achtergelaten bagage meeneemt en op een veilige plaats preventief tot onploffing brengt omdat er misschien een bom in de bagage zou kunnen zitten. Wil je je fiets in München veilig stallen, dan is het fietsverhuurbedrijf in het hoofdstation misschien bereid je fiets enige tijd te bewaren. Je vindt dit bedrijf als volgt: loop geheel naar rechts, gezien in de richting van de vertrekkende treinen (ze gaan maar één kant op want München Hbf is een kopstation). Na enige tijd kun je rechts de hoek om, waar nog meer sporen beginnen. Het fietsverhuurbedrijf is dan aan je rechterhand.
– Pas op grote stations in Italië op voor mensen die hulp aanbieden bij het dragen van je bagage. Meestal willen ze een flinke vergoeding voor hun aangeboden / opgedrongen diensten, maar ze kunnen er ook met je spullen van door willen. In dit verband is het goed te weten dat in Bologna de lift die je nodig hebt om vanaf het eerste perron op de andere perrons te komen verstopt zit in de centrale hal. Nu je dit weet is het dus niet nodig een deel van je spullen over de trappen te dragen terwijl je de rest onbeschermd achterlaat.
– Pas vooral ook op voor mensen die je willen "helpen" bij het kopen van een kaartje uit de automaat. Die zijn meestal uit op je pincode!

Met de bus

Met Cycletours
In juli en augustus rijdt elke veertien dagen een bus met fietsaanhanger vanuit Tuoro en Siena naar Nederland.
Tuoro ligt 7 km van het station Terontola-Cortona, dat vanuit Rome en Florence zonder overstappen per trein bereikbaar is.
Siena ligt aan de Toscane-route en is zonder overstappen per trein bereikbaar vanuit Florence. Vanuit Rome moet je één keer overstappen (afhankelijk van het tijdstip van vertrek in Florence of in Montepescali).
Zie voor treinen naar Terontola-Cortona of Siena de site van de Deutsche Bahn; voor details en tickets de site van de Cycletours.

Met Flixbus
Voor een terugreis vanuit Oostenrijk en Duitsland heb je misschien ook iets aan dit nieuwe busbedrijf, dat per bus plaats biedt aan vijf fietsen voor € 9 per fiets. De prijzen zijn scherp, maar je moet wel één of meerdere keren overstappen. Voor details en tickets: www.flixbus.nl.

Met de auto

Sommige fietsers laten zich door vrienden of familie per auto ophalen. Een andere mogelijkheid is een auto huren in Italië bij Avis of Hertz, en deze in Nederland weer inleveren. Vanwege de extra kosten voor het inleveren op een andere vestiging is dit een erg dure oplossing.
Houd er rekening mee dat in Italië lading, dus ook een fiets, niet opzij van de auto mag uitsteken. Naar achter uitstekende lading moet voorzien zijn van een reflecterend waarschuwingsbord van 50 x 50 cm met diagnonale rode en witte strepen. 's Nachts is bovendien een rood licht nodig.

Met het vliegtuig

Van alle vervoerswijzen is vliegen veruit het schadelijkst voor milieu en klimaat. Bovendien komt aardolie, de grondstof voor cerosine, voor een belangrijk deel uit landen als Rusland en de Arabische Golfstaten, waar grove schendingen van mensenrechten plaatsvinden: in de Golfstaten zelfs moderne slavernij. De klimaatschade kun je enigszins beperken door de uitstoot te compenseren via Greenseat; voor mensenrechten bestaat zoiets niet. Ga je desondanks vliegen? De volgende vliegvelden liggen dichtij de route: Innsbruck, Verona, Venetië-Treviso, Venetië-Marco Polo, Bologna, Florence, Perúgia (bij Assisi), Rome-Fiumicino en Rome-Ciampino.

Nuttige sites
www.whichbudget.com/nl/ (goedkope vluchten)
site van de Goedkoop Vliegen Club (idem)
http://vliegtickets-aanbieders.startpagina.nl/ (ook niet-goedkope vluchten)
Skyscanner biedt een overzicht van prijzen en voorwaarden voor fietsvervoer. Let op: de meeste luchtvaartmaatschappijen vervoeren geen e-bikes. In dat geval kunt je de e-bike laten vervoeren met Soetens Fietsvervoer of Travel Light en zelf het vliegtuig nemen.

Je moet het vervoer van je fiets vooraf te resereveren. Neem hiervoor contact op met het callcenter van de maatschappij waarbij je boekt. Het komt soms voor dat lokale medewerkers van een luchtvaartmaatschappij afwijken van het beleid van hun werkgever en zo onverwachte moeilijkheden veroorzaken, bijvoorbeeld door verpakkingseisen te stellen die volgens hun werkgever niet nodig zijn. Op het forum van de Wereldfietser kun je ervaringen van fietsreizigers met verschillende maatschappijen lezen.

Camping Tiber (vlak voor Rome) en laat 6x per dag een busje rijden naar Rome-Ciampino waarin uw fiets mee kan. Twee ritten zijn zéér vroeg in de ochtend, de overige verspreid over de dag. De ritprijs bedraagt ca. € 25 per persoon incl. fiets; als je de enige reiziger bent € 40. Op verzoek wordt ook naar Rome-Fiumicino gereden. Het naburige tuincentrum verkoopt plakband, karton en bubbeltjesplastic om de fiets in te pakken.
Ook camping Village Flaminio in Rome laat meermalen een busje met fietsvervoer rijden naar beide vliegvelden. De prijs per passagier is afhankelijk van het aantal passagiers dat per keer meegaat.

Tips voor het verpakken van de fiets
– Informeer vooraf bij je vliegmaatschappij welke verpakkingseisen ze stellen. Print de internetpagina of de email met deze voorwaarden uit. Dat kan handig zijn als er discussies met het incheckpersoneel ontstaan.
– Op de site van fietswinkel De Vakantiefietser staat een uitvoerige handleiding over hoe je een fiets moet verpakken voor vervoer per vliegtuig in een compacte fietsdoos of in een fietshoes. In het zomernummer 2013 van de Wereldfietser verkozen de meeste fietsers een fietshoes of verpakken met nopjesfolie boven een fietsdoos. Met een fietsdoos loop je het risico dat daar andere bagage bovenop gezet wordt, is de gedachtengang. Bovendien: als nog te zien is dat het om een fiets gaat zal het personeel er hopelijk met meer zorg mee omgaan.
– Op het vliegveld Roma-Fiumicino is het mogelijk voor € 20 de fiets te laten sealen.
– Inpakmateriaal is in Rome onder meer verkrijgbaar bij Ferramenta 2000, Via Alessandria 109. Is dat niet in de buurt van je overnachtingsadres vraag dan je gastheer of -vrouw je te helpen zoeken naar een zaak die inpakmateriaal (materiale di imballaggio) verkoopt, zoals bubbeltjesplastic (involucro a bolle), karton (cartone) en plakband (nastro adesivo).
– Wil je je fiets beschermen zonder extra kosten, zoek dan op het vliegveld in de afvalbak een kleine petfles, knijp de meeste lucht eruit en doe dan de dop er weer op. Plak hem dan stevig over de derailleur. De resterende lucht in de fles werkt als een beschermend stootkussentje. Of neem van huis een paar plastic zakken of plastic tijdschriftomslagen mee, vul die op het vliegveld met oude kranten (overal te vinden) en plak die ter bescherming over andere kwestsbare delen van de fiets.
– Doe de ketting achter op het grootste blad en pak de achterderailleur goed in om het risico om beschadiging te verkleinen.
– Gebruik een z.g airbag, een grote tas waar je al je fietstassen in kunt doen (zie foto). Zo voorkom je beschadigingen als je tassen met kliksluiting hebt. De klemmen van zulke tassen kunnen tussen de lopende band vast blijven zitten en worden dan stuk getrokken.
– Campinggas, brandspirtus en benzine in je bagage zijn aan boord van een vliegtuig verboden gevaarlijke stoffen. Begint je fietsreis in Rome, dan kun je campinggas kopen op de twee eerste campings langs de route (Camping Village Flaminio en Camping Tiber). Als je op de camping alleen koffie of thee wilt zetten kun je ipv een brander een kleine electrische waterkoker meenemen. Je hebt dan wel een verloopstekker of -snoertje nodig, want de stroompalen op campings hebben meestal alleen een CEE-aansluiting.

Fietsvervoer van de camping naar het vliegveld
De twee laatste campings aan de route (Camping Tiber en Camping Village Flaminio) bieden vervoer naar de luchthavens Fiumicino en Ciampino bij Rome aan. Ook voor niet-kampeerders zijn deze campings een optie, omdat ze ook over bungalows beschikken. De bungalows van Camping Village Flaminio zijn groter en luxer dan die van Camping Tiber. Camping Tiber ligt echter dichtbij een tuincentrum waar plakband, karton en bubbeltjesplastic verkocht worden waarmee je je kunt fiets inpakken.

Bus met fietsvervoer vanaf station Roma-Termini
SITbus rijdt ongeveer elk half uur voor € 6 (incl. fiets) tussen station Roma-Termini en de vliegvelden Ciampino en Fiumicino. Daarnaast rijdt Terravision ongeveer elke 20 minuten voor € 4 (incl. fiets) tussen Roma-Termini en Ciampino. Hun halte is in de Via Marsala aan de noordoostkant van het station (als je buiten voor het station staat met je rug naar het stationsgebouw rechts en aan het eind van de voorgevel weer rechts.)
In deel 3 is een fietsroute naar station Roma-Termini beschreven. De track daarvan zit in de bundel Varianten en Aanvullingen.

Fietsen naar het vliegveld?
Naar vliegveld Ciampino lijkt fietsen goed mogelijk, over een grotendeels fietsvriendelijk parcours: eerst verder over het fietspad langs de Tiber, dan door de stad (meestal over fietspaden naast hoofdwegen) en tenslotte over de Via Appia Antica. Trek er wel voldoende tijd voor uit. Vanaf camping Tiber is het ongeveer 36 km naar vliegveld Ciampino; vanaf Villagio Flaminio 32 km.

Naar vliegveld Fiumicino zie ik geen fietsvriendelijke route. Ik zou over het fietspad langs de Tiber tot station Roma-Trastevere fietsen en daar een stoptrein naar Fiumicino nemen. Je kunt maar op een paar plaatsen het fietspad langs de Tiber verlaten. Daarom moet je voor het station Roma-Trastevere een vreemde omweg maken. Vanaf camping Tiber is het ongeveer 25 km naar Roma-Trastevere; vanaf caming Villagio Flaminio 20 km.

De bundel 'Varianten en extra routes' die je op de GPS-pagina kunt downloaden bevat ook tracks naar Ciampino en het station Roma-Trastevere. 
Let op: ik heb deze routes niet zelf gefietst. Ze zijn tot stand gekomen door de kaarten van OpenStreetmap en Google Maps te bestuderen. Er kunnen dus verrassingen in zitten!

Fietsvervoer naar huis

Fiets laten nasturen door Soetens
De firma Soetens Fietsvervoer heeft zich gespecialiseerd in het vervoer van fietsen van Rome en Santiago naar elk adres in Nederland en Vlaanderen. Vervoer in de andere richting is eveneens mogelijk. Het transport gebeurt met grote bestelbussen, waarbij je fiets hangend wordt vervoerd en zorgvuldig ingepakt en vastgezet, zodat beschadigingen uitgesloten zijn. Zelf reis je op andere wijze terug. De kosten bedragen € 131. Tegen een meerprijs van € 60,50 kun je ook je bagage laten vervoeren (alleen in combinatie met fietsvervoer).

Bij Rome is één centraal verzamelpunt voor transport door Soetens: Camping Village Flaminio (zie pag. 50 in deel 3). Deze 
camping ligt aan de rand van Rome dicht bij de route. Het is de laatste camping voor het eindpunt van de route. Maandags t/m vrijdags van 15 tot 18 uur en zaterdags van 10 tot 12 uur is er iemand aanwezig om je fiets in ontvangst te nemen. Voorwaarde voor het achterlaten van de fiets is wel dat je op de camping overnacht (in tent of bungalowtje). Dit is echter geen straf, want het is een goede camping. Je kunt van de camping per metro naar het centrum, maar er gaat ook een bus.
Vervoer vanaf andere adressen in en rond Rome is niet mogelijk. Wel is vervoer mogelijk vanaf andere plaatsen aan de route, zoals bijvoorbeeld Florence, Bologna of Verona.

Bij Venetië kun je de fiets achterlaten op camping Serenissima in Oriago (ligt aan de route), op camping Fusina in het gelijknamige dorp of bij één van de onderstaande hotels. Bij al deze ophaaladressen geldt dat je er wel minimaal één nacht moet verblijven.
– Hotel Locando Stella d'Oro, Via Vittorio Emanuele 38, Quinto di Treviso, tel. 0422-379876.
Familiehotel met vriendelijke eigenaars. Op 4,6 km van vliegveld Venézia-Treviso.
– Hotel Venice Resort, Via Triestina 153, Tessera, tel. 041-5416826.
Viersterrenhotel op 4,6 km van vliegveld Venézia-Marco Polo. Wie de fiets wil achterlaten zonder hier te overnachten betaalt € 20.

Fiets laten nasturen door Travel Light
Anders dan Soetens specialiseert Travel Light zich niet op fietsvervoer, maar richt zich op alle soorten grote bagage. Travel Light kan je fiets overal in Europa ophalen, maar voorlopig alleen terugbrengen naar Nederland. Bij voldoende belangstelling wordt de service wellicht uitgebreid tot België.
Wil je je fiets met Travel Light vervoeren, dan moet je hem in een fietskoffer of stevige doos doen. Die mag maximaal 180 x 95 x 22 cm groot zijn. Het kan lastig zijn zo'n fietsdoos te vinden aan het eind van je reis. Daarom is het misschien handiger voor aanvang van je fietsreis een lege doos naar de eindbestemming te laten vervoeren. Je moet dat natuurlijk wel overleggen met de camping of het hotel waar je aan het eind van de reis je fiets wilt laten ophalen, want zij moeten die doos al die tijd voor je bewaren. Kies je voor deze oplossing dan betaal je € 155 voor een retourtje bagage. Een enkele reis kost € 116. Eventueel kun je in de lege doos gereedschap doen om de trappers los te draaien. Dat is nodig omdat de fiets anders niet in de doos past. Zie voor meer info www.travel-light.nl.